Odkrycie, które zmienia historię: Zaginione miasto Majów w sercu dżungli

Piramidy, statuy i inne zabytki odkryte na stanowisku "Los Abuelos" (dziadkowie) świadczą o tym, że miejsce to było ważnym religijnym ośrodkiem. Miasto znajduje się na północy Gwatemali, w departamencie Peten, niedaleko innego stanowiska - Uaxactun. 

Uaxactun, którego nazwa w języku Majów oznacza "Osiem Kamieni", zostało odkryte w 1916 roku przez amerykańskiego archeologa Sylvanusa Morleya. Miasto rozwijało się od IX wieku p.n.e., osiągając szczyt potęgi w okresie klasycznym (250-900 n.e.). Słynie przede wszystkim z kompleksu architektonicznego, który służył Majom do precyzyjnych obserwacji astronomicznych.

Przez wieki Uaxactun rywalizowało z pobliskim Tikal, by w IV wieku n.e. zostać przez nie podbite i włączone do jego strefy wpływów. Dziś na terenie stanowiska można podziwiać nie tylko piramidy i świątynie, ale także boiska do gry w piłkę oraz stele z inskrypcjami, które wciąż dostarczają badaczom nowych informacji o życiu dawnych mieszkańców regionu.

Choć Uaxactun nie przyciąga tylu turystów co Tikal, dla miłośników historii i archeologii pozostaje miejscem wyjątkowym - pozwalającym w ciszy i spokoju odkrywać tajemnice jednej z najstarszych cywilizacji Ameryki.

Zabytki w "Los Abuleos" odkryte przez archeologów słowackich i gwatemalskich datuje się na lata 500 a 300 r. p.n.e. Nazwa "dziadkowie" pochodzi od znalezionych tam rzeźb antropomorficznych, przypominających "parę przodków". Miasto, zajmujące powierzchnię około 16 km kw. W pobliżu znaleziono również piramidę o wysokości 33 metrów z malowidłami ściennymi typowymi dla okresu preklasycznego oraz "unikalny system kanałów" - informuje gwatemalskie ministerstwo kultury.

"Zestaw tych trzech miejsc tworzy dotychczas nieznany trójkąt miejski... Te odkrycia pozwalają nam na nowo przemyśleć rozumienie ceremonialnej i społeczno-politycznej organizacji prekolumbijskiego Peten" - oświadczył resort.

Tereny Ameryki Środkowej są nadal pełne sekretów. Niedawno w pobliskim Tikal - głównej atrakcji regionu, naukowcy odkryli ołtarz sprzed 1000 lat, który, jak się ocenia pochodzi z kultury Teotihuacan, co może świadczyć o transferze kulturowym między cywilizacjami oddalonymi od siebie od 1300 km.

Majowie to jedna z najbardziej rozwiniętych i tajemniczych cywilizacji prekolumbijskich Ameryki Środkowej. Ich kultura rozkwitała na terenach dzisiejszego południowego Meksyku, Gwatemali, Belize, Hondurasu i Salwadoru od około 2000 r. p.n.e. aż do XVI wieku, kiedy to region został podbity przez Hiszpanów.

Majowie zasłynęli z imponujących osiągnięć w dziedzinie architektury, matematyki, astronomii i pisma. Budowali olbrzymie miasta-państwa z piramidami, świątyniami, pałacami i boiskami do gry w piłkę. Do najbardziej znanych ośrodków należą Tikal, Palenque, Copán, Calakmul czy Chichén Itzá.

Jednym z największych osiągnięć Majów było stworzenie skomplikowanego systemu pisma hieroglificznego, który do dziś jest przedmiotem badań naukowców. Majowie opracowali także zaawansowany kalendarz, oparty na obserwacjach astronomicznych, oraz system liczbowy, w którym jako jedni z pierwszych na świecie używali zera.

Kultura Majów przeżywała swój rozkwit w tzw. okresie klasycznym (ok. 250-900 n.e.), po czym wiele miast zostało opuszczonych z nie do końca wyjaśnionych przyczyn. Część ośrodków przetrwała do czasów konkwisty hiszpańskiej w XVI wieku.

Dziedzictwo Majów jest wciąż żywe - potomkowie tej cywilizacji zamieszkują regiony Ameryki Środkowej, kultywując tradycje, język i obrzędy przodków. Ruiny miast Majów przyciągają co roku setki tysięcy turystów i badaczy z całego świata.

Kultura Majów nie potrzebuje specjalnej reklamy. Jest wystarczająco spektakularna, zadziwiając w podobnym stopniu, co inne starożytne cywilizacje - jak te z Egiptu, czy Bliskiego Wschodu. Majowie zyskali jednak olbrzymi rozgłos, gdy w 2006 roku ukazał się na ekranach film Mela Gibsona. "Apocalypto" jest brutalnym obrazem, opowiadającym o upadku tej cywilizacji, powstałym częściowo na bazie świętej księgi Popol Vuh. Tekst Majów napisano już po przybyciu Hiszpanów na kontynent w XVI wieku, jednak opiera się on na przekazach ustnych, tradycji i mitach, które są znacznie starsze.

Oryginalny tekst Popol Vuh został spisany alfabetem łacińskim w języku K’iche’ przez anonimowego autora w XVI wieku. W XVIII wieku księgę odkrył dominikanin Francisco Ximénez, który przetłumaczył ją na hiszpański. Dzięki temu Popol Vuh przetrwało do naszych czasów.