Po ujawnieniu przez media informacji o przejęciu kawalerki przez Karola Nawrockiego od Jerzego Ż., ponownie rozgorzała dyskusja na temat potrzeby uregulowania rynku umów dożywocia. Jak informuje "Dziennik Gazeta Prawna", Ministerstwo Sprawiedliwości rozpoczęło prace nad zmianami w przepisach, które mają wzmocnić ochronę osób starszych.
- Liczba umów dożywocia rośnie lawinowo - z 2 tys. w 2008 roku do ponad 18 tys. w 2024.
- Ministerstwo Sprawiedliwości wznowiło prace nad ustawą zakładającą m.in. konieczność uzyskania zgody KNF.
Resort sprawiedliwości analizuje obecnie, jakie zmiany są niezbędne, by lepiej chronić interesy seniorów. Dane Związku Przedsiębiorstw Finansowych (ZPF) i Ministerstwa Sprawiedliwości pokazują bowiem, że z roku na rok rośnie liczba umów o dożywocie - w 2008 roku zawarto ich 2 tys., a w 2024 już ponad 18 tys. Coraz więcej seniorów rozważa również przekazanie swojego mieszkania na rzecz funduszy hipotecznych w zamian za rentę dożywotnią.
Proces ten znany jest jako odwrócona hipoteka i zakłada, że senior przekazuje prawo własności swojego lokum prywatnej firmie w zamian za ustalone, comiesięczne wypłaty trwające aż do końca jego życia. W Polsce wciąż brakuje jasnych regulacji dotyczących odwróconej hipoteki - umowy opierają się na przepisach z ustawy o księgach wieczystych czy kodeksu cywilnego i postępowania cywilnego.
Ministerstwo Sprawiedliwości rozpoczęło więc prace nad nowelizacją przepisów, których podstawą ma być projekt ustawy o dożywotnim świadczeniu pieniężnym przygotowany już w 2013 roku. Przewiduje on, że oferowanie tego typu usług wymagałoby zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego (KNF).
Świadczenia mogłyby oferować wyłącznie spółki akcyjne z kapitałem zakładowym wynoszącym co najmniej 2 mln euro. Co więcej, firmy te musiałyby utrzymywać kapitał o 15 proc. wyższy niż prognozowana suma zobowiązań na dwa kolejne lata.
Projekt zakłada również szczegółowe określenie praw i obowiązków stron umowy oraz istotne ograniczenia w zakresie możliwości zbywania nieruchomości przez świadczeniodawcę w trakcie trwania umowy. Naruszenie przepisów skutkowałoby utratą zezwolenia KNF.
Rzecznik Praw Obywatelskich wielokrotnie apelował do poprzedniego rządu o wznowienie prac legislacyjnych. Dopiero nagłośniona przez media sprawa przejęcia kawalerki przez kandydata na prezydenta Karola Nawrockiego sprawiła, że temat ożył.
Ministerstwo Sprawiedliwości zapowiada, że przygotowywane zmiany mają wzmocnić ochronę seniorów i uporządkować rynek tego typu usług.
